22 lipca przypada rocznica urodzin Janusza Korczaka – pedagoga, pisarza, publicysty, prekursora działań na rzecz praw dziecka.
Janusz Korczak, a właściwie Henryk Goldszmit, urodził się 22 lipca 1878 lub 1879 roku w Warszawie. Dokładnej daty nie znamy, bo ojciec Korczaka – ceniony warszawski adwokat – nie zadbał o szybkie sporządzenie synowi metryki. Nie angażował się także zbytnio w życie rodzinne. Po latach Korczak będzie wspominał chłód, smutek i samotność, których doświadczał w domu rodzinnym.
Studiował na Wydziale Lekarskim Cesarskiego Uniwersytetu w Warszawie. W tym okresie rozpoczął pracę publicysty w pismach „Czytelnia dla wszystkich”, „Kolce” i „Głos”. W 1904 roku ukazała się pierwsza książka Korczaka – „Dzieci ulicy”, dwa lata później kolejna – „Dziecko salonu”. Pseudonim Janusz Korczak zaczerpnął z powieści Kraszewskiego „Historia o Januszu Korczaku i o pięknej miecznikównie”.
Korczaka – publicystę, pisarza i społecznika – ukształtowało lewicujące środowisko działającego na początku XX wieku Uniwersytetu Latającego, na którym wykładali jego mistrzowie: Ludwik Krzywicki, Jan Władysław Dawid, Wacław Nałkowski. Po uzyskaniu dyplomu w 1905 roku Korczak podjął pracę jako pediatra w szpitalu im. Bersohnów i Baumanów. Zajmował się tam pacjentami z najbiedniejszej, proletariackiej części miasta. W tym okresie życia podjął decyzje, że nie założy rodziny, nie będzie miał własnych dzieci i poświęci się pracy społecznej.
7 października 1912 roku Janusz Korczak został dyrektorem Domu Sierot przy ulicy Krochmalnej 92 w Warszawie – placówki opiekuńczej dla dzieci żydowskich, powstałej staraniem Towarzystwa „Pomoc dla Sierot”. Tam Korczak razem ze Stefanią Wilczyńską stworzyli oryginalny, autorski program wychowawczy, który realizowany był również w sierocińcu dla dzieci polskich Nasz Dom mieszczącym się na Bielanach. W wydanym w 1918 roku eseju „Jak kochać dziecko” Korczak nakreślił najważniejsze elementy swojego programu pedagogicznego opartego na szacunku wobec dziecka.
Korczak był nie tylko wychowawcą, ale też utalentowanym twórcą literatury dla dzieci, autorem takich książek jak „Król Maciuś Pierwszy” (1923), „Bankructwo małego Dżeka” (1925), „Kajtuś Czarodziej” (1935). W 1926 roku ukazał się pierwszy numer „Małego Przeglądu”, redagowanego przez Korczaka (a potem jego asystenta Igora Newerly’ego) pisma tworzonego przez dzieci i do dzieci adresowanego.
Przyjmuje się, że Korczak, Stefania Wilczyńska i ich wychowankowie zginęli w Treblince 6 sierpnia 1942 roku. Ale i to nie jest pewne, bo niektórzy badacze uważają, że nie przeżył transportu w strasznych warunkach do obozu zagłady.
